Đến thời điểm này, bà con nông
dân Diễn Châu đã hoàn thành việc thu hoạch lạc xuân. Năng suất thấp hơn, cộng
với thị trường tiêu thụ lạc chủ yếu phụ thuộc vào thương lái của Trung Quốc
thông qua đường tiểu ngạch không ổn định, nên tình hình thu mua, xuất khẩu lạc
năm nay được dự báo sẽ gặp khó khăn.
Chị Nguyễn Thị Vân ở xã Diễn Thịnh làm nghề xáo
lạc đã được 7 năm nay, theo chị Vân cho biết: nghề xáo lạc chỉ sôi động trong
vài tháng nhưng là nguồn thu nhập chính. Tuy nhiên, chưa năm nào nghề xáo
lạc gặp khó khăn như năm nay, sản lượng lạc ít, giá cao hơn so với lạc nước
ngoài, lại khó tiêu thụ, nên việc thu mua lạc của gia đình chị chỉ cầm chừng
không thu mua ồ ạt như mọi năm.
Chị Vân cho biết. “Năm nay
do việc xuất khẩu gặp khó khăn nên các doanh nghiệp hoạt động đang cầm chừng,
giá mua lạc thấp, nên tôi cũng đã mua được vài chục tấn nhưng phơi khô rồi cất
kho, chờ thời gian nữa nếu giá tăng mới bán, còn nếu bán luôn thì lỗ tiền công”.
Bà Cao Thị Lý, xóm 9 xã Diễn
Thành làm nghề thu mua, chế biến xuất khẩu lạc đã hàng chục năm nay. Bình quân
mỗi năm gia đình bà thu mua hàng nghìn tấn lạc
vỏ, về xay, phân loại rồi xuất khẩu cho bạn hàng Trung Quốc và bán nội địa. Đến
nay, bà thu mua được 50 tấn lạc, nhưng vẫn chưa tìm được đầu ra. Nguyên nhân
chính dẫn đến việc này, đó là giá lạc trên thế giới thấp hơn giá lạc Việt Nam,
nên dẫn đến việc mua bán, xuất khẩu lạc gặp nhiều khó khăn. “Có nghĩa là đầu ra của mình thì cao còn lạc
của nước ngoài đổ về thì thấp Người ta chỉ ăn lạc của nước ngoài thôi, còn lạc
của Việt Nam mình cao quá không bán được. Không mua cho dân thì không được, mà
mua thì mình lỗ”.
Ngoài hàng trăm hộ
nhỏ lẻ, thì hiện nay trên địa bàn huyện Diễn Châu đang có 10 doanh nghiệp và
gần 50 đại lý chuyên thu mua chế biến lạc.
Tiểu biểu có
doanh nghiệp tư nhân Sỹ Thắng ở xã Diễn Thịnh, mỗi năm thu mua, xuất bán hơn 5.000 tấn lạc. Trong đó có khoảng 3.500 tấn
xuất sang các nước như Trung Quốc, Thái Lan... đem lại doanh thu 15 tỷ đồng/năm.
Nếu như những năm trước, thời điểm này, các xe container vào ra
bốc hàng liên tục thì thời điểm này năm nay, doanh nghiệp mới chỉ đang làm hàng
nội địa chưa xuất khẩu được container
nào. “Đại đa số mất mùa hai nữa là
chất lượng rất kém còn thị trường hiện nay rất khó khăn, thị trường Quốc tế giá
thấp, nếu như xuất đi Trung Quốc là mình mua vào là lỗ, đang mua để phục vụ nội
địa. Năm ngoái thị trường thuận lợi giá cả, năm nay Trung Quốc và các bạn hàng
thông báo hàng Đông Bắc của Trung Quốc đang còn nhiều, thứ 2 các nước nhập khẩu
về nhiều lắm giá thấp, cho nên mình đang chờ cơ hội”.
Mặc dù
Diễn Châu là huyện có diện tích lạc lớn
nhất của cả tỉnh với gần 5000 héc ta/năm, sản lượng bình quân hơn 15.000 tấn.
Nhưng trước đây, vẫn không đủ nguồn nguyên liệu cho các hộ chế biến tiêu thụ
trong nước và cả xuất khẩu. Nên các hộ làm nghề xáo lạc ở Diễn Châu phải mở
rộng thị trường thu mua ra các huyện và các tỉnh lân cận như: Quỳnh lưu, Nghi
Lộc, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Thanh Hóa… Trung
bình mỗi năm Diễn Châu thu mua, chế biến khoảng 35.000 tấn lạc, trong đó, sản
lượng xuất khẩu đạt trên 50%. Tuy nhiên, năm nay việc thu mua, xuất khẩu
lạc của Diễn Châu gặp nhiều khó khăn, điều
người dân lo ngại nhất chính là giá lạc trên thế giới xuống thấp nên khả năng
thu mua của các cơ sở chế biến sẽ hạn chế hơn.
Ông Phạm Bá Ái- Phó chủ tịch UBND
xã Diễn Thịnh cho biết: “Thời điểm dừ nói
chung là hoạt động mua bán ít. Đảng ủy, chính quyền có chủ trương, NQ triển
khai cho các chi bộ, các xóm, tuyên truyền vận động nhân dân làm thu mua lạc,
cũng chỉ đạo quỹ TDND chuẩn bị nguồn vốn khi nhân dân lên sẵn sàng cho vay lãi
suất theo quy định nhưng mà chính sách hồ sơ linh hoạt nhanh gọn”.
Trong sản xuất và chế biến nông sản, Diễn Châu xác định lạc là cây
chủ lực. Lạc nhân Diễn Châu đã chinh phục được nhiều thị trường trong nước và
một số nước Châu Á. Thế nhưng với tình hình thu mua, xuất khẩu ảm đạm như hiện
nay, thì lượng lạc tồn trong dân còn khá nhiều, gây khó khăn cho cả người trồng
lạc và người thu mua, xuất khẩu lạc./.
Mai Sao
Trung tâm VHTT&TT Diễn Châu